• ABD piyasaları son bir haftalık süreçte adeta durgun geçen haftaların intikamını alıyor. S&amp;P 500 günü %0,77 kazançla 4.548 puandan tamamlarken, Nasdaq Composite %0,79 artışla 14.297 puandan, Dow Jones Industrial Average ise %0,01 artışla 34.947 puandan tamamladı.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">LSEG Data tarafından paylaşılan verilere göre Kasım ayında S&amp;P 500 hisseleri arasından en çok kazandıranlar %11,9 ile teknoloji şirketlerinin hisseleri oldu. Aynı grubun verilerine göre aynı dönemde enerji şirketi hisseleri ise %1,3 kaybettirdi.</li></ul>Amerikan piyasalarındaki iyimser havayı yorumlayan Granite Wealth Management Genel Müdürü Bruce Zaro, "Piyasa, tahvil piyasasında gördüklerinden hoşlanıyor, bilançolarda gördüklerini beğeniyor ve adeta tatil havasında” ifadelerini kullandı.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">ABD 10 yıllık hazine tahvili faizi 25 Ekim’de gördüğü %4,95 seviyesinden yaklaşık 43 baz puan azalışla %4,42’ye kadar geriledi. </li></ul>

Aposto Gündem

ABD başta olmak üzere, küresel bankacılık sektöründeki sorunlar devam ediyor. Yurt dışında yatırımcılar ve piyasa oyuncuları bu sorunların genele yayılma ihtimalini ve ne kadar büyüyebileceğini sorguluyor. Bu yazıda ABD’de bankacılık sektöründe Silicon Valley Bank (SVB) ile başlayan sorunları, Avrupa’da UBS – Credit Suisse birleşme sürecini ve son durumu tartışıyoruz.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Nasıl başladı?</h2>Her şey SVB Financial’ın 9 Mart tarihinde kendi portföyünden yaklaşık 21 milyar dolarlık varlık sattığını söylemesiyle başladı. Banka sadece bu satım işlemlerinden 1.8 milyar dolar zarar edildiğini belirtti. Bankanın bu işlemlerden zarar etmesinin temel nedeni portföyünde ağırlıklı olarak (çoğu bankanın da yaptığı gibi) ABD hazine tahvili ve MBS (Mortgage’a dayalı menkul kıymet) &nbsp;bulundurması oldu. Fed’in faiz artışları ve parasal sıkılaşma uygulamaları bu varlıklara olan talebin –doğrudan- azalmasına ve fiyatların düşmesine neden olmuştu.Şirket aynı zamanda 1,25 milyar dolar değerinde sermaye artırımı ve 500 milyon dolar değerinde hisseye dönüştürülebilir tahvil satışı gerçekleştirdi. Ek olarak bir özel yatırım fonu olan General Atlantic, 500 milyon dolar değerinde SVB Financial hissesi satın alacağını duyurdu. Böylelikle SVB Financial toplamda yaklaşık 2.25 milyar dolar fonlama planlamış oldu.&nbsp;SVB Financial CEO’su Greg Becker faizlerin artmaya devam edeceğini, devlet ve özel tahvil piyasasında baskının süreceğini ve kaynak sağlayan girişim sermayelerinin daha çok nakit yakmaya başlayacağını bekledikleri için varlık satış ve sermaye artırımı kararı alındığını söyledi. Greg Becker aynı zamanda SVB Financial’da mevduatı bulunan yatırımcılara “sakin olma” çağrısında bulundu çünkü olası bir mevduat paniğinde bankanın daha büyük sorun yaşayacağını biliyordu.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Bank-run</h2>Diğer yandan bir bank-run ihtimali doğduğunda kimse bankaya son koşan kişi olmak istemez. Bank-run, mevduatın bulunduğu bankanın iflas edebileceği riskine bağlı olarak mevduat sahiplerinin paralarını aynı anda çekmek istemesi ve bankanın bu mevduatları geri ödeyememesi anlamına gelir. Bankalar doğası gereği tüm mevduatı nakit olarak tutmadığı için mevduat sahiplerinin talebini aynı anda karşılayamaz. Gelişmelerle birlikte SVB Financial’da mevduatı bulunan girişim sermayeleri Greg Becker’ın çağrısına rağmen mevduatlarını çekmeye başladı.&nbsp;SVB Financial ABD’de bulunan girişim sermayesi destekli start-upların yaklaşık yarısıyla iş yapmaktaydı. Ağırlıklı olarak teknoloji üzerine faaliyet gösteren bu start-uplar Fed’in sıkılaşma politikaları nedeniyle zaten yeni kaynak sağlamakta zorlanıyordu, mevduat kaybetmeyi göze alamazlardı.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">SVB’nin Çöküşü</h2>9 Mart tarihinde SVB’nin hisseleri piyasa açılışında sert değer kaybetti. En büyük dört ABD bankasının hisseleri ise yaşanan sorunun genele yayılabileceği korkusuyla düşüş kaydetti. JPMorgan, Bank of America, Wells Fargo ve Citigroup’un piyasa değeri o gün toplamda &nbsp;yaklaşık 52 milyar USD azaldı. Aynı tarihte girişim sermayesi fonları ve girişim sermayeleri mevduatlarını SVB’den çekmeye başlarken toplam mevduat çekme talebinin büyüklüğü 42 milyar USD’ye ulaştı.10 Mart tarihinde de tablo aynıydı. Piyasa öncesi işlemlerde yaşanan satış nedeniyle SVB hisselerinde işlem durduruldu. İlerleyen dakikalarda yetkililerin bankanın kontrolüne el koyduğunu açıklamasıyla ABD tarihinde Washington Mutual’dan sonra en büyük banka iflası gerçekleşmiş oldu.&nbsp;12 Mart tarihinde her mevduat sahibi aynı anda parasını çekmek istediği için ABD’de yetkili kurumlar acil durum açıklamalarında bulundu. FDIC (Federal Deposit Insurance Corporation) SVB’deki tüm mevduatların garanti altına alındığını ve benzer bankalar için bir mevduat destek fonu kurulduğunu, Fed ise bankalara yeni likidite kanalı sağlayacağını duyurdu. SVB’nin ardından sorun yaşayan Signature Bank’in de kontrolünün FDIC’a geçtiği duyuruldu.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Credit Suisse</h2>SVB Financial ile başlayan panik ABD ile sınırlı kalmadı. 15 Mart tarihinde İsviçre bankası Credit Suisse hisseleri yeni dip kaydetti. İsviçre’nin en büyük ikinci bankasının hisselerindeki satış diğer Avrupa bankalarını da olumsuz etkiledi. Günün ilerleyen saatlerinde Credit Suisse likidite sağlamak amacıyla İsviçre Merkez Bankası üzerinden 50 milyar CHF borçlanacağını duyurdu.Bir haftadır değer kaybeden Credit Suisse hisseleri, pozitif gelişmeler sonrası 16 Mart tarihinde değer kazandı. Diğer yandan bu iyimserlik bir günden fazla sürmedi; 17 Mart tarihinde Credit Suisse hisseleri önceki günkü kazançlarının tamamını geri verdi. 18 Mart tarihinde İsviçre’nin en yüksek varlığa sahip bankası UBS’in Credit Suisse’i satın almak için plan yaptığı, bu planın İsviçreli yetkililer tarafından teşvik edildiği duyuruldu. 19 Mart tarihinde UBS yaklaşık 3 milyar USD karşılığında Credit Suisse’i satın alacağını bildirdi.<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Credit Suisse – UBS Birleşmesi</h2>Credit Suisse SVB’nin iflasından önce de farklı nedenlerle gündeme gelen bir bankaydı. Yıllardır süren sıkıntılı yönetim, skandal haberler, kara para aklama iddiaları ve yasaklı kişi/kurumlar ile iş birliği gibi nedenlerle hâlihazırda gündeme oturmuştu. Credit Suisse müşterileri 2022'de, çoğunlukla dördüncü çeyrekte olmak üzere bankadan 123 milyar CHF çekti. Banka 2022’nin Şubat ayında yaklaşık 7,3 milyar ile, küresel mali krizden bu yana en büyük yıllık net zararı bildirdi. Şirket bu sırada da yurtdışından yeni sermayedarlar sağlama arayışındaydı. SVB’nin iflasının ardından yaşanan panik ve Saudi National Bank’in (%9.9 ile Credit Suisse’in en büyük hissedarı ve son sermaye artırımının başrolü) “kesinlikle” yeniden Credit Suisse’e yatırım yapmayacağını belirtmesi , 166 yıllık bankanın sonunu getirdi.Geçtiğimiz ay UBS ve Credit Suisse, UBS'in devralan şirket olduğu bir birleşme anlaşması imzaladı. Birleşme anlaşmasının imzalanmasından önce yapılan görüşmelerde UBS ve Credit Suisse birleşmesinin hissedarlar ve paydaşlar için en iyisi olacağı sonucuna varıldı. Bu hamle; İsviçre Maliye Bakanlığı, İsviçre Merkez Bankası ve FINMA'nın her iki bankadan da İsviçre ekonomisi ve bankacılık sisteminde istikrarı sağlamalarını talep etmesiyle gerçekleşti.&nbsp;<h2 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">First Republic Bank</h2>Credit Suisse – UBS birleşmesinin ardından yaklaşık 1 aydır unutulan kaygılar, bu hafta bir ABD bankası olan First Republic Bank’in bilançosuyla yeniden gündeme geldi. First Republic Bank 50 ila 100 milyar USD değerinde varlık satışı planladığını söyledi. Banka uzun vadeli mortgage ve menkul kıymetleri içeren bu satışlarla, varlıkları ve yükümlülükleri arasındaki uyumsuzluğu azaltmayı amaçladığını belirtti. Diğer yandan piyasa oyuncuları bu gelişmeyi SVB Financial’a benzer şekilde yorumladı ve First Republic hisseleri bu hafta %50’nin üzerinde değer kaybetti; 6 ay önce 140$’dan işlem gören hisse fiyatı dün itibariyle 6$ bölgesine kadar gerilemiş durumda.SVB Financial ile bankacılık sektöründe başlayan sorunlar Credit Suisse ile bitmedi, First Republic ile de sona erecek gibi durmuyor. Fed’in sıkı para politikalarının devamı birçok bankayı ve küçük ölçekli ABD şirketini farklı kanallar üzerinden olumsuz etkileme potansiyeli taşıyor.&nbsp;📌 Ayrıca okuyun:&nbsp;<a fr-original-style="" href="https://aposto.com/s/ubs-credit-suisse-geri-alim-programinda-degisiklik-yapti" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">UBS, Credit Suisse geri alım programında değişiklik yaptı</a>📌 Editörün önerisi: <a fr-original-style="" href="https://aposto.com/s/ilk-ceyrekte-69-milyar-dolarlik-varlik-cikisi-4f2" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">UBS beklentileri karşılayamadı, Credit Suisse 69 milyar dolar çıkış verdi</a>

Pareto

ABD'de başlayıp Avrupa'ya sıçramış olan kriz, son durumda piyasalara nasıl yansıyor?

Bankacılık krizi: Neden, nasıl, ne boyutta?

• <a fr-original-style="" href="https://www.cnbc.com/2021/11/03/fed-decision-taper-timetable-as-it-starts-pulling-back-on-pandemic-era-economic-aid-.html" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">ABD merkez bankası</a> (Fed), beklentiler dâhilinde politika faizini değiştirmeyerek oy birliğiyle %0-0,25 aralığında sabit bıraktı. Toplantıda varlık alımlarının aylık 15 milyar dolar tutarında (10 milyar hazine tahvili + 5 milyar dolar mortgage tahvili) azaltılacağı kararı alındı. Böyle 120 milyar dolarlık tutarın 8 aylık dönemde azaltılmasıyla 2022'nin ilk yarısında varlık alım azaltımı tamamlanacak.&nbsp;

<h2>Küresel piyasalarda petrol paniği</h2> İren Can KuyucuSanayileşmeyle birlikte özellikle 20. yüzyılın başlarından itibaren hızla artan enerji talebinin günümüzde yaklaşık üçte birini karşılayan petrol, doğrudan ve dolaylı olarak her ülkenin ekonomisinde önemli bir rol oynuyor. Petrol fiyatlarındaki ani ve sert değişimler, küresel piyasalarda bu hafta başında görüldüğü gibi birçok farklı etkiyi tetikliyor.<ul><li>Ne oldu: Dünkü bültenimizde belirttiğimiz gibi geçtiğimiz cuma günü OPEC ve Rusya’nın petrol arzında daha fazla&nbsp;kesintiye gitme ve mevcut kesintileri uzatma konularında anlaşma sağlayamamasının ardından Suudi Arabistan ve Rusya arasında başlayan pazar payı kapma yarışı, petrol fiyatlarını günlük bazda 1991 Körfez Savaşı döneminden beri görülen en büyük düşüşüne <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://www.cnbc.com/2020/03/08/oil-plummets-30percent-as-opec-deal-failure-sparks-price-war-fears.html">itti</a>. Gün içinde %30’dan fazla düşen WTI ve Brent petrol fiyatları, ilerleyen saatlerde hafif toparlayarak günü ortalama %24,4 düşüşle 31 ve 34 dolardan kapattı. &nbsp;</li><li>Borsalar: ABD, Avrupa ve Asya endekslerinin tamamı dün önemli kayıplar yaşadı. Japonya’da Nikkei 225 günü %5, Avrupa’da Stoxx 600 %7, ABD’de S&amp;P 500 %8 civarı düşüşle kapadı. S&amp;P 500’de yaşanan kayıplar, New York borsasının (NYSE) açılışından 4 dakika sonra devre kesiciyi tetikledi ve işlemler 15 dakikalığına <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://www.cnbc.com/2020/03/09/sp-500-futures-are-frozen-after-tanking-5percent-heres-what-happens-when-circuit-breakers-kick-in.html">durduruldu</a>. Diğer yandan Dow Jones 2.000 puandan fazla düşerek 15 Ekim 2008’den beri en kötü gününü <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://www.cnbc.com/2020/03/08/dow-futures-drop-700-points-as-all-out-oil-price-war-adds-to-coronavirus-stress.html">yaşadı</a>. Daha çok ülkedeki geniş çaplı karantina durumundan kaynaklanmakla birlikte İtalya’da FTSE MIB de %11 değer kaybetti. &nbsp;</li><li>Tahviller: Yatırımcıların borsalarda yaşanan satış dalgasından sonra devlet tahvillerine yönelmesiyle tahvil faizleri tarihî dip seviyelere <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://www.cnbc.com/2020/03/09/10-year-treasury-yield-plunges.html">geriledi</a>. ABD’de 10 yıllık hazine tahvili getirileri gün içinde %0,32’ye, Almanya’da 5 yıllık hazine tahvili getirileri negatif %1’e kadar <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://www.bloomberght.com/almanya-5-yilliklarinin-faizi-eksi-yuzde-1-ile-rekor-dusuge-geriledi-2248685">düştü</a>. &nbsp;</li><li>Arz şokları: Petrol fiyatlarındaki dengesizlikler, daha önceki dönemlerde de küresel konjonktürde başrol oynamıştı. Ekim 1973’te yaşanan Arap-İsrail Savaşı döneminde Petrol İhraç Eden Arap Ülkeleri Örgütü’nün (OAPEC) savaşta İsrail’i destekleyen ABD, Kanada ve Birleşik Krallık gibi ülkelere petrol ambargosu koymasının ardından hızla yükselen petrol fiyatları, sonradan başka ülkelerin de dahil edildiği ambargo Mart 1974’te sona erdiğinde varil başına yaklaşık 3 dolardan 12 dolara (günümüz fiyatlarıyla yaklaşık 16 dolardan 63 dolara) çıkarak %400 civarı artmıştı. Sonradan “birinci petrol krizi” olarak adlandırılan bu dönemin ardından 1979’da İran İslam Devrimi sırasında ülkenin petrol üretiminin büyük ölçüde azalmasıyla tetiklenen “ikinci petrol krizi”, fiyatların bir yıl içinde ikiye katlanarak varil başına yaklaşık 40 doları görmesine (günümüz fiyatıyla yaklaşık 125 dolar) sebep olmuştu. Arz tarafından gelen bu iki ekonomik şok, doların 1971’de altın standardının terk edilmesi ve alım gücünü önemli ölçüde yitirmesiyle birleşince yerel enerji arzının talebi karşılamakta yetersiz kaldığı (net petrol ithalatçısı konumunda bulunan) ABD ve Birleşik Krallık’ta stagflasyona neden olmuş, bu iki ülkenin ilerleyen dönemlerdeki ekonomi yaklaşımlarını ve dış politikalarını önemli ölçüde değiştirmişti. &nbsp;</li><li>Bugün: Hâlihazırda koronavirüs salgını nedeniyle şubat başından beri yaşanan talep şokunun getirdiği aşağı yönlü risklere karşı hassas olan petrol fiyatları, son gelişmelerin yarattığı arz şokuyla aynı anda iki taraftan baskı altına girdi. Fiyatların 20 dolara kadar düşebileceğinin <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://markets.businessinsider.com/commodities/news/oil-price-crash-20-dollars-goldman-sachs-forecast-opec-coronavirus-2020-3-1028976234">öngörüldüğü </a>bir ortamda dünyanın en büyük 3 petrol üreticisi olan Suudi Arabistan, Rusya ve ABD bir “Meksika açmazı” durumunda kaldı. Bazı uzmanlar, kısa vadede Suudi Arabistan ve Rusya’nın düşük fiyatları çeşitli yöntemlerle tolere edebileceği ve en büyük zararı ABD’li üreticilerin görebileceği <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://www.cnbc.com/2020/03/09/oil-prices-what-a-price-war-means-for-the-us-saudi-arabia-and-russia.html">görüşünde</a>.</li></ul>

hazine tahvili ile ilgili hikayeler